رهبران چین فضا را بخشی جدایی ناپذیر از برنامه های آینده خود می دانند. رئیس جمهور شی جین پینگ معتقد است که چین باید نقش رهبری بیشتری در جهان ایفا کند. این کشور برای مدرن شدن، رویکرد «ناسیونالیسم فناوری محور» را در پیش گرفته است و به گفته شی، برای دستیابی به اهداف خود باید یک رهبر فناوری باشد.
رئیس مائو هم نظر رئیس جمهور فعلی را داشت. در اواخر دهه 1950، چین با وجود اینکه کشوری فقیر و عمدتاً کشاورزی بود، تصمیم گرفت روی موشک های دوربرد و فناوری فضایی سرمایه گذاری کند. چن شیسنپدر موشک‌های چینی بود که دهه‌ها از عمر خود را در دانشگاه‌های MIT و Caltech آمریکا گذراند و به دلیل تلاش‌هایش برای ساخت موشک در محوطه دانشگاه، عضو تیمی به نام “جوخه انتحاری” بود.
در طول جنگ جهانی دوم، چن روی پروژه موشکی آمریکا برای پاسخ به موشک‌های Vau-1 و Vau-2 آلمان نازی کار کرد و در پایان جنگ یکی از برجسته‌ترین متخصصان پیشران جت بود. او حتی در حاشیه است ورنر فون براون او در پروژه منهتن کار می کرد. اما در سال 1949، زمانی که حزب کمونیست چین کنترل کشور را به دست گرفت، آمریکایی ها شن را متهم کردند که هوادار کمونیست است. وی گواهی امنیتی خود را از دست داد و در حصر خانگی قرار گرفت. چن سرانجام در سال 1955 اجازه خروج از ایالات متحده را گرفت، او به چین رفت و به خبرنگاران گفت که دیگر هرگز پا به ایالات متحده نخواهد گذاشت. این به ضرر آمریکا و به نفع چین اتفاق افتاد.
همانطور که کمونیست ها کنترل خود را بر چین در اواسط قرن بیستم تثبیت کردند، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی میلیاردها دلار برای مسابقه فضایی هزینه کردند. چینی ها علاقه کمتری به آواز خواندن داشتند و بیشتر به پیشرفت تکنولوژی علاقه داشتند. با بزرگتر شدن و بردبردتر شدن موشک ها، پکن نگران بود که از آنها برای اهداف نظامی علیه چین استفاده شود. در نتیجه، چن مسئول آموزش نسلی از دانشمندانی شد که به ساخت بمب هسته ای چین و سامانه موشکی بالستیک دانگ فنگ این کشور کمک کردند.
در سال 1956، شوروی با روحیه “کمک های برادرانه”، طرح هایی را برای موشک های R-1 خود به چن ارائه کرد و کارشناسانی را برای شروع برنامه موشک های بالستیک چین به پکن فرستاد. یک زمین آموزشی در صحرای گوبی ساخته شد و ده ها دانش آموز چینی برای تحصیل به مسکو اعزام شدند. چینی ها خواهان دسترسی به موشک های پیشرفته تر بودند. اما روس ها تمایلی به انتقال آخرین فناوری خود به کشور دیگری نداشتند. در نتیجه دانشجویان چینی برای کسب دانش به کپی اسناد محرمانه و استراق سمع اساتید خود متوسل می شوند.
در سال 1960، روابط بین چین و اتحاد جماهیر شوروی بدتر شد و همکاری ها متوقف شد. با این حال، چن توانست از این فرصت محدود برای به دست آوردن دانش فنی برای نظارت بر پرتاب اولین ماهواره چین و پایه گذاری برنامه فضایی چین و فناوری موشک های بالستیک استفاده کند. داستان چن هشداری است به آمریکایی ها در مورد نادیده گرفتن دانش علمی خارجی بر اساس سوء ظن های ضعیف. راستی دن کیمبالیک وزیر سابق نیروی دریایی ایالات متحده گفت که رفتار آمریکا با چن “احمقانه ترین کاری است که این کشور تا به حال انجام داده است.”
در سال 1967، مائو دستور اعزام فضانوردان چینی (Taikonut) را به فضا صادر کرد و اولین نامزدها برای آموزش انتخاب شدند. اما زمانی که چین در بحران انقلاب فرهنگی بود که طی آن بسیاری از دانشمندان زندانی یا کشته شدند، طرح اعزام فضانوردان لغو شد. ژائو شیائوژانمدیر برنامه های ماهواره ای چین توسط گارد سرخ لقب «ضد انقلاب» و ضرب و شتم داده شد. گفته می شود که او در دریاچه بزرگ صلح در پکن غرق شده است.
با وجود این مشکلات، در آوریل 1970، چین پنجمین کشوری بود که پس از اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده، فرانسه و ژاپن، ماهواره را در مدار زمین قرار داد. تا اواسط دهه 1980، چین به طور مرتب ماهواره هایی را به فضا ارسال می کرد و امکانات فضایی خود را به کشورهای دیگر ارائه می داد. در سال 2003، چین سومین کشوری بود که انسان را به فضا فرستاد و روزنامه چاینا دیلی این دستاورد را “جهشی بزرگ به آسمان” نامید.
سپس در سال 2007، چین عمداً یکی از ماهواره های هواشناسی خود را در جریان آزمایش یک موشک فضایی به نام سلاح انرژی جنبشی (KKV) منهدم کرد. کشورهای دیگر از حجم زباله های فضایی ناشی از این حادثه وحشت زده شدند، در حالی که در عین حال تحت تأثیر قرار گرفتند که چین توانست با سرعت یک گلوله به یک شی گلوله مانند دیگر برخورد کند. سلاح ضد ماهواره چینی با سرعتی نزدیک به 29000 کیلومتر در ساعت و تنها یک ثانیه قبل از برخورد، سه اصلاح صاعقه در مسیر خود انجام داد تا به ماهواره دو متری برخورد کند.
مقامات چینی این آزمایش موشکی ضد ماهواره را بخشی از یک مسابقه تسلیحاتی فضایی رد کردند. اما ادعاهایی وجود دارد که پکن در حال انجام تحقیقات بر روی سلاح های انرژی جنبشی زمینی برای حمله به اهداف دشمن در فضا است. همچنین گزارش هایی از ساختمان های گنبدی شکل با سقف های جمع شونده در نقاط دورافتاده چین وجود دارد که می توان از آنها برای هدف قرار دادن ماهواره ها از زمین استفاده کرد.
در چند دهه اول، برنامه فضایی چین عمدتاً بر روی جاه طلبی های نظامی این کشور متمرکز بود و علاوه بر این، همزمان با شروع صنعتی شدن کشور، از ماهواره ها برای نظارت بر آب و هوا و انتخاب مکان مناسب برای ساخت جاده ها و راه آهن استفاده شد. اما در این قرن، حزب کمونیست تصمیم گرفت از فضا به عنوان راهی برای نشان دادن وضعیت چین به عنوان یک رهبر نظامی، فناوری و اقتصادی استفاده کند.
