پس از آغاز نمایش فیلم «ناپلئون» به کارگردانی ریدلی اسکات در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۳، صحنههایی از این اثر سینمایی سروصدا به پا کردند؛ بهویژه تصاویری پرشور از سربازان فرانسوی به رهبری واکین فینیکس در نقش ناپلئون بناپارت که با توپ به اهرام جیزه شلیک میکنند. اما آیا این موضوع صحت دارد؟
ریدلی اسکات در گفتگو با نشریهی تایمز لندن گفت: «نمیدانم او واقعاً این کار را کرد یا نه؛ این فقط یک راه سریع برای نمایش تصرف مصر به دست ناپلئون بود.» هیچ مدرکی مبنیبر شلیک مهاجمان فرانسوی به اهرام یا کندهشدن بینی ابوالهول بهدست آنها وجود ندارد. شواهد نشان میدهد که بینی ابوالهول قرنها پیشاز بازدید ناپلئون شکسته شده بود.
سلیمه اکرام، استاد مصرشناسی از دانشگاه آمریکایی قاهره به نیویورکتایمز میگوید: «بر اساس اطلاعات ما، ناپلئون برای ابوالهول و اهرام احترام زیادی قائل بود و از آنها بهعنوان وسیلهای برای تشویق سربازان خود به شکوه بیشتر استفاده میکرد. او قطعاً به اهرام شلیک نکرده است.»
برخی از مورخان از اسکات انتقاد کردهاند، اما بسیاری دیگر امیدوارند که فیلم «ناپلئون» باعث ایجاد علاقه و کنجکاوی مردم به رویدادهای الهامبخش فیلم بشود. شاید ناپلئون هرگز به اهرام شلیک نکرده باشد، اما حملهی او به مصر تأثیرات عمیقی بر میراث فرهنگی مصر و چگونگی درک جهان امروزی از این میراث داشت.
لشکرکشی فرانسه به مصر از سال ۱۷۹۸ تا ۱۸۰۱ به دلیل جاهطلبیهای ناپلئون در استعمارگری و میل به جلوگیری از نفوذ بریتانیا در منطقه انجام شد. ناپلئون علاوهبر تشکیل ارتشی از ۵۰ هزار سرباز، طبق تصمیمی غیرمعمول بیشاز ۱۶۰ دانشمند (در زمینههایی مانند گیاهشناسی، زمینشناسی، علوم انسانی و غیره) را برای همراهی به مصر دعوت کرد.
دانشمندان فرانسوی آثار فرهنگی و طبیعی مصر را مستندنگاری کردند، در سال ۱۸۰۹ این مستندات در نشریهای که حاوی مقالههایی مفصل دربارهی مجموعهی اهرام جیزه بود، گردآوری شد. به همین دلیل امروزه مورخان میدانند که ناپلئون، همانطور که در فیلم جدید اسکات به نمایش درآمده، از اهرام بازدید کرده است. بااینحال بعید بهنظر میآید که وی این سازهها را بهعنوان اهداف نظامی تلقی کرده باشد.