این یک کلیشه رایج است که زنان به پوشش بیشتری در دمای اتاق نیاز دارند. اما آیا چنین چیزی صحت دارد؟ صرف نظر از مشاهدات، تعداد کمی از مطالعات کنترل شده چگونگی واکنش بدن زن و مرد به دمای سرد و تحمل آن را بررسی کرده اند.
مطالعه جدیدی که در مجله PNAS منتشر شد، محققان مؤسسه ملی بهداشت ایالات متحده (NIH) را شگفت زده کرد. این تحقیق نشان می دهد که تفاوت جنسیتی در درک اتاق سرد وجود ندارد و تفاوت جنسیتی در پاسخ فیزیولوژیکی انسان به آن بسیار کم است.
در طول آزمایش، گروهی متشکل از 28 مرد و زن جوان لاغر و سالم با پوشیدن پیراهن، شورت یا دامن و جوراب، پنج ساعت را در اتاقی با دمای کنترل شده سپری کردند. هر روز، زمانی که درجه حرارت بین 17 تا 31 درجه سانتی گراد تغییر می کرد، شرکت کنندگان از نظر فیزیکی مشاهده و از نظر راحتی بررسی می شدند.
بر خلاف آنچه که انتظار داشتند، محققان NIH دریافتند که زنان در این مطالعه دمای مرکزی کمی بالاتر از مردان در دماهای سردتر داشتند.
عکاس: Jenessa Panainte
هیچ تفاوت جنسیتی در جذب گلوکز، فعالیت الکتریکی عضلانی، دمای پوست، یا گرمازایی ناشی از سرما (افزایش مصرف انرژی در پاسخ به قرار گرفتن در معرض سرما) وجود نداشت.
اگرچه شرکت‌کنندگان زن از نظر جسمی کوچک‌تر از مردان بودند و معمولاً گرمای بدن کمتری تولید می‌کردند، چربی بدن نسبتاً بالاتر آنها به تعادل اندازه‌ها کمک کرد.
مدل تنظیم دما Scholander، که معیار در تحقیق بود، دمای بحرانی پایین‌تر را به عنوان آستانه منطقه دمای خنثی تعریف می‌کند که زیر آن تولید گرمای اضافی برای محافظت از دمای هسته بدن لازم است. این پارامتر را می توان برای توصیف فنوتیپ های تنظیم کننده حرارت از قطب شمال تا گرمسیری استفاده کرد.
با توجه به نتایج این مطالعه، محققان NIH می گویند منطقه راحتی برای بدن زنان تقریباً 22 درجه سانتیگراد است که یک درجه کمتر از میانگین شرکت کنندگان مرد است. این نشان می‌دهد که با کاهش دما، بدن زنان مجبور نیست به اندازه بدن مردان برای گرم کردن انرژی صرف کند، به این معنی که پروفایل‌های حرارتی زنان «قطبی‌تر» هستند.
اما این شکاف جنسیتی اگرچه قابل توجه است، اما مزایای کمی دارد. با کاهش دما به 17 درجه سانتی گراد، محققان هیچ تفاوت جنسیتی در شروع لرز یا احساس راحتی یا ناراحتی شرکت کنندگان در اتاق پیدا نکردند.
در گذشته، دانشمندان گفته بودند که زنان در دماهای گرمتر نسبت به مردان احساس سردی می‌کنند، زیرا به دلیل تفاوت‌های فیزیولوژیکی جنسیتی مانند تولید گرمای کمتر، اتلاف حرارت بیشتر یا نیاز بیشتر به گرما است. اما هیچ یک از این فرضیه ها با نتایج اخیر سازگار نیست.
یک مطالعه کوچک احتمالاً بحث در مورد تحمل دمای سرد در مردان و زنان را حل نمی کند، اما شاید زمان آن رسیده است که فراتر از مطالعات مشاهده ای به آزمایش های دقیق تر نگاه کنیم.
تا به امروز، مطالعات بسیار کمی تفاوت های جنسیتی را در تنظیم حرارتی به طور دقیق آزمایش کرده اند. در واقع، از نظر تاریخی، کل رشته فیزیولوژی انسان بیشتر بر بدن مرد متمرکز شده است و از آن به عنوان پایه و اساس کل بشریت استفاده می کند.
استفاده از چنین رویکرد محدودی، یا حتی نگاه کردن فقط به مردان و زنان، اطلاعات مهم زیادی را از دست می دهد. به عنوان مثال، تغییرات هورمونی و داروها نیز می توانند بر نحوه واکنش و درک فرد نسبت به تغییرات دما تأثیر بگذارند و این عوامل می توانند تحت تأثیر جنسیت یا جنسیت فرد قرار گیرند.
محققان NIH نتیجه گیری کردند: «مهم ترین عواملی که در تفاوت های فردی در تنظیم حرارت انسان نقش دارند، ویژگی های فیزیکی، از جمله اندازه و ترکیب بدن است که ممکن است تا حدی به جنسیت مرتبط باشد». آنها افزودند: “این یافته ها باید در نمونه های مطالعاتی بزرگتر و متنوع تر برای تعمیم پذیری بیشتر تکرار شوند.”