100 شرکت در سال 1402 برای دریافت پروانه ساخت تلفن همراه اقدام کردند و با دریافت برخی «حمایت ها و تسهیلات» فعالیت خود را آغاز کردند.
اینها سخنان «سید حسین سادات حسینی» رئیس کمیته تخصصی موبایل و لوازم جانبی اتاق اصناف است؛ همان که چندی پیش گفت: مونتاژکنندگان واردکننده خود را تولیدکننده معرفی کرده اند و به دنبال ایجاد انحصار در بازار هستند.
اگرچه ممکن است تمامی این شرکت ها محصولات خود را وارد بازار نکرده باشند، اما 100 واحد تولید تلفن همراه نه تنها برای کشوری مانند ایران بلکه برای کشورهای پیشرو در این زمینه رقم بسیار بالایی است. برای درک بهتر شگفتی این حجم از تولیدکنندگان داخلی، بد نیست بدانید که طبق گزارش موسسه تحقیقاتی کانترپوینت، در حال حاضر 250 تولیدکننده تلفن همراه در سراسر جهان وجود دارد، در حالی که این رقم در سال 2017 حدود 700 برند بود. می بینیم که موبایل سازندگان دستگاه‌ها نه تنها با گذشت زمان رشد نکرده‌اند، بلکه اکثر آنها تصمیم گرفته‌اند که بهتر است درهای کارخانه‌های خود را ببندند، حتی شرکت‌های بزرگی مانند ال‌جی، مایکروسافت و زیمنس.
در فهرست 250 شرکت سازنده تلفن همراه، تنها نام GLX، Sairan، Xvision و JPlus از ایران به چشم می خورد. اگر 96 تولیدکننده ایرانی دیگر را در بین 250 برند در سراسر جهان در نظر بگیریم، این بدان معناست که 29 درصد از تولیدکنندگان تلفن همراه دنیا در ایران هستند.
کره جنوبی تنها یک برند سازنده گوشی دارد
وضعیت حتی عجیب تر است. کره جنوبی در حال حاضر تنها یک برند سازنده تلفن همراه دارد: سامسونگ. 12 برند در ژاپن و یازده برند در آمریکا وجود دارد. تنها 40 کشور از حدود 200 کشور جهان تلفن همراه تولید می کنند.
100 تولیدکننده تلفن همراه در ایران بیش از آنکه تعجب آور باشد، نگران کننده است. چندین سال است که نهادهای مختلف دولتی و غیردولتی بر طبل تولید داخلی موبایل می کوبند، اما به نظر می رسد این بار شرایط فرق می کند و عزم راسخی برای تسلط تلفن همراه ایرانی بر بازار وجود دارد. علاوه بر این، طبق تکلیف قانونی «طرح جامع و معماری شبکه ملی اطلاعات» تا سال 1404 باید 20 درصد بازار تلفن همراه در اختیار گوشی های ایرانی دارای سیستم عامل داخلی باشد.
در این شرایط طبیعی است که مردم نگران باشند که بلای جان بازار لوازم خانگی و خودرو این بار به سراغ تلفن همراهشان برود.
البته شکایت مردم از خودرو و لوازم خانگی به کیفیت و قیمت است، اما وقتی صحبت از وسیله ای مانند تلفن همراه می شود، نگرانی هایی در مورد امنیت، محدودیت و قطعی اینترنت، حفظ حریم خصوصی و مواردی از این دست نیز وجود دارد.
درست مثل شبکه ملی اطلاعات که خیلی ها آن را طرح ملی شدن و قطع اینترنت می دانند، مسئولان از هر طیف و جناح سیاسی فقط آن را تکذیب می کنند، اما نمی توان مردم را به خاطر نگرانی هایشان سرزنش کرد، زیرا اگر روزی واردات … تلفن های همراه خارجی در واردات محدود یا سنگین هستند، ممکن است بسیاری از مردم ناراضی باشند، اما هیچ کس تعجب نمی کند، زیرا این اولین بار نخواهد بود که با چنین ممنوعیت هایی مواجه می شوند.
در آخر این را هم بگویم که من زمان زیادی را صرف نوشتن این یادداشت کوتاه و ساده کردم، زیرا بیشتر وقتم صرف این شد که حتی اگر پایان این جاده را ممنوعیت کامل تلفن های همراه خارجی فرض کنیم، 100 تولید کنندگان انجام می دهند؟
یکی از فروشندگان تلفن همراه در یکی از پاساژهای معروف پایتخت از فروش موبایل های ایرانی با حاشیه سود چند برابری خبر داد. اینکه این حاشیه سود ریشه در رانت بالا دارد یا نه برای من یک سوال است. من هنوز جوابی پیدا نکردم، اما پیگیری می کنم تا بفهمم چه اتفاقی افتاده که باعث شده همه تمایل به ساخت تلفن های همراه خانگی داشته باشند.