کارما نانگلو، دیرینه‌شناس دانشگاه هاروارد که به بررسی فسیل‌های اردویسین و کامبرین می‌پردازد، دلیل نام‌گذاری «انفجار کامبرین» را درک می‌کند و همچنین تأثیر انحراف بر تخمین‌های گوناگونی زیستی را می‌پذیرد؛ اما به عقیده‌ی نانگلو، شواهد خوبی برای انفجار کامبرین وجود دارند.
صرف‌نظر از اینکه پایگاه داده‌ها برای گروه یا مناطق مشخصی دچار سوگیری باشند، روندی کلی از افزایش پیچیدگی در جانوران دیده می‌شود. نانگو می‌گوید، این‌طور نیست که دو گونه از نظر گوناگونی با یکدیگر هم‌ارز باشند، بلکه گونه‌های A و B به شکل چشمگیری از نظر ساختار بدنی، چگونگی رشد و نقش زیست‌بومی و چگونگی حیات تفاوت دارند و شواهد مستقیم این ادعا را می‌توان به‌صورت مستقیم از سنگ‌ها پیدا کرد.
دلایل این تنوع زیستی کاملاً مشخص نیستند، اما دانشمندان فرضیه‌هایی دارند. در دوران پیشاکامبرین، ابر قاره‌ی رودینیا به چند قسمت شامل گوندوانا (جنوبگان کنونی، آمریکای جنوبی، آفریقا، استرالیا، هند و نیوزیلند) و لورنتینا (بخش زیادی از آمریکای شمالی) تقسیم شد. در طول این مدت، سطح اکسیژن در اقیانوس‌ها افزایش یافت و سهم بیشتری از سواحل گرمسیری و کم‌عمق وجود داشت. به این ترتیب شرایط بی‌نقصی برای تکامل گونه‌های جدید و بعداً فسیل‌شده فراهم شد. فرضیه‌ی مشابهی برای تجزیه‌ی ابرقاره‌های پانوتیا و پانگه‌آ وجود دارد و پژوهشگرها ارتباطی را بین تجزیه‌ی قاره‌ها و تنوع زیستی در دوران فانروزوئیک (۵۴۱ میلیون سال پیش تاکنون) پیدا کردند.