گفتنی است که برای بازسازی مراحل اولیه‌ی شکل‌گیری پستی ژئوئید، به نگاه بلند‌مدت‌تری نیاز بود؛ بنابراین، پال و گاش ردپای شکل‌گیری ژئوئید را با مدل‌سازی جابه‌جایی صفحات تکتونیکی روی گوشته‌ی خمیری و داغ زمین در ۱۴۰ میلیون سال گذشته ردیابی کردند.

در آن زمان، صفحه‌ی تکتونیکی هند به‌تازگی شروع به جدا‌شدن از اَبَرقاره‌ی «گوندوانا» کرده بود تا سفرش به‌سمت شمال را آغاز کند. با پیشروی صفحه‌ی هند، بستر اقیانوس باستانی که «دریای تتیس» نامیده می‌شود، پایین رفت و در گوشته‌ی زمین مدفون و اقیانوس هند در پسِ آن گشوده شد.

پال و گاش با استفاده از مدل‌های کامپیوتری از حرکت صفحات و گوشته، چندین شبیه‌سازی انجام دادند و پیش‌بینی این مدل‌ها از پستی اقیانوس را با مشاهدات از فرورفتگی مدنظر مقایسه کردند.

مدل‌هایی که پستی گرانشی اقیانوس هند را به‌شکل فعلی پیش‌بینی کرده بودند، همگی در یک چیز مشترک بودند: ستون‌هایی از ماگمای داغ با چگالی کم که زیر پستی گرانشی به‌سمت بالا حرکت می‌کردند. این ستون‌ها در‌کنار ساختار متفاوت گوشته در این منطقه، عامل خلق پستی ژئوئید هستند؛ البته به گمان پال و گاس، اگر به‌اندازه‌ی کافی بالا بیایند.

آن‌ها نوشته‌اند: «به‌طور خلاصه، برای انطباق (شکل و بزرگی) نتایج شبیه‌سازی‌های ما با مشاهدات از پستی ژئوئید، ستون‌ها باید به‌حدی شناور باشند که تا عمق گوشته‌ی میانی بالا بیایند.»

نخستین ستون‌ها ۲۰ میلیون سال پیش در جنوب پستی ژئوئیدِ اقیانوس هند نمایان شدند؛ یعنی ۱۰ میلیون سال پس از آنکه دریای باستانی تتیس در گوشته‌ی زیرین غرق شد. با گسترش ستون‌ها زیر سنگ‌کره و خزش آن به‌سمت شبه‌قاره‌ی هند پستی شدت گرفت.

از‌آن‌جا‌که نتایج، با مؤلفه‌های مدل‌سازی پیشین گاش در سال ۲۰۱۷ هم‌راستا بودند، این دو پژوهشگر پیشنهاد می‌کنند که ستون‌های یادشده پس از غرق‌شدن بستر دریای تتیس در گوشته‌ی زیرین، رو به بالا حرکت کرده و باعث گسترش «حباب آفریقا» شده‌اند.

ناگفته نماند بعضی از دانشمندانی که در این پژوهش حضور نداشتند، متقاعد نشده‌اند. از دیدگاه آنان، تاکنون هیچ نشانه‌ی لرزه‌شناسی واضحی از وجود این ستون‌های شبیه‌سازی‌شده زیر اقیانوس هند وجود ندارد.

چنین داده‌هایی ممکن است به‌زودی به‌دست آیند؛ البته هیچ عجله‌ای در کار نیست. انتظار می‌رود پستی ژئوئید تا میلیون‌ها سال آینده، در جای خود باقی بماند.

این پژوهش در نشریه‌ی Geophysical Research Letters منتشر شده است.