نظریه‌ی پیدایش x به‌عنوان یک مجهول در جبر مدرن به ریشه‌های اسلامی آن بازمی‌گردد. این نظریه ادعا می‌کند که کلمهی عربی به کاررفته برای این کمیت «الشیئون» به معنی «چیزی» بود و بعدها به نمادی با صدای اول «ش» کوتاه شد. وقتی پژوهشگران اسپانیایی، رساله‌های ریاضی عربی را ترجمه کردند، حرف لازم برای جایگزینی صدای «ش» را نداشتند و در عوض از صدای «ک» استفاده کردند. آن‌ها این صوت را با حرف یونانی χ نشان دادند که بعدها به x لاتین تبدیل شد.
به‌طور کلی عجیب نیست که عبارتی ریاضی در ترجمه‌ها دچار پیچش معنایی شود. برای مثال کلمهی مثلثاتی سینوس در ابتدا به عنوان کلمه‌ای هندو برای نیم وتر رایج شد اما در طی ترجمه‌ها در نهایت به کلمهی لاتین سینوس به معنی انحنا تبدیل شد. با این‌حال برخی شواهد، نظریه‌ی کاربرد x به عنوان نتیجه‌ی ترجمه‌ی اسپانیایی را زیر سؤال می‌برند.
الفبای اسپانیایی دربردارنده‌ی حرف x است و این حرف در زبان کاتالونیایی آغازین بر اساس زمینه به کار می‌رفت و برخی تلفظ‌های آن به «ش» امروزی شباهت داشتند. گرچه تلفظ صوت به‌مرور زمان تغییر کرد، هنوز نشانه‌هایی از صوت «ش» برای «x» در زبان پرتغالی و همچنین در اسامی اسپانیایی مکزیکی و برخی نام‌های مکان‌های بومی دیده می‌شود. بر اساس این استدلال، مترجم‌های اسپانیایی از x بدون نیاز به دسته‌بندی χ یونانی و سپس تبدیل آن به x لاتین، استفاده کردند.
علاوه بر این، گرچه x گاهی در ریاضیات قرون وسطی به کار می‌رفت، کاربرد پیوسته‌‌ای از آن مربوط به آن دوران دیده نشده است. متون ریاضی غربی در طی هفت دهه پس از قرون وسطی باز هم مملؤ از انواع کلمات، اختصارها و حرف‌های متفاوت برای نمایش مجهول بودند.
برای مثال یک مسئله‌ی رایج جبری در کتاب Sumario Compendioso که در سال ۱۵۵۶ توسط خوان دیز منتشر شد، از کلمهی cosa به معنی چیز یا شیء برای نمایش مجهول استفاده می‌کند. محتمل‌ترین توضیح از کاربرد x، منسوب به پژوهشگر فرانسوی رنه دکارت است. او در ضمیمه‌ی رساله‌ی خود در سال ۱۶۳۷ با عنوان گفتاری در روش راه‌بردن عقل و جستجوی حقیقت در علم، نسخه‌ای از هندسه‌ی تحلیلی را ارائه می‌دهد که در آن از جبر برای حل مسائل هندسی استفاده می‌شود. او برای ثابت‌های نامشخص از چند حرف الفبای اول و برای متغیرها از حروف الفبای آخر به ترتیب معکوس استفاده می‌کند.
برخی معتقدند که دکارت از حرف x اغلب اوقات استفاده می‌کرد، زیرا چاپگر او دارای مقدار زیادی x بود. دلیل این مسئله هم کاربرد کم x در ادبیات بود از این رو مقدار زیادی حرف x در چاپگر باقی می‌ماند. صرف‌نظر از دلیل انتخاب x، دکارت تأثیر چشمگیری بر پیشرفت علم ریاضی داشت و نوشته‌های ریاضی او در سطح وسیعی گسترش یافتند.
کاربرد x فراتر از جبر
حتی اگر منشأ x در جبر مشخص نباشد، نمونه‌هایی وجود دارند که در آن‌ها مورخان از علت کاربرد x آگاهی دارند. برای مثال x در X-mas (مخفف کریسمس)، قطعاً از حرف یونانی χ سرچشمه می‌گیرد. کلمهی یونانی مسیح، کریستوس است که به‌صورت χριστοσ نوشته می‌شود؛ اما حرف χ به‌عنوان مختصر مسیح در نوشته‌های ارتدکس شرقی و کاتولیک رومی مربوط به قرن شانزدهم میلادی به کار رفته است.
همچنین نمونه‌های وجود دارند که در آن‌ها x صرفا برای نمایش چیزی ناشناخته انتخاب شده است. برای مثال فیزیک‌دان آلمانی، ویلهلم رونتگن تصادفاً پرتوهای ایکس را در سال ۱۸۹۵ در حین آزمایش با پرتوهای کاتدی و شیشه کشف کرد. درباره‌ی علاقه‌ی ماسک به این حرف، نظریه‌پردازها توضیحات مختلفی دارند مثل قرار گرفتن این کارآفرین در نسل X تا رابطه‌ی تاریخی این حرف با باورها. شاید هم صرفاً سلیقه‌ی شخصی در کار باشد.