پوست روی لب‌ها نازک‌تر و حساس‌تر از پوست بقیه بدن است، زیرا لب‌ها دارای غدد چربی نیستند، درنتیجه، درمعرض خطر خشک شدن و ترک خوردن قرار دارند. لب‌ها بیش از سایر قسمت‌های بدن درمعرض عناصر محیطی قرار دارند و ممکن است براثر مواجهه با نور خورشید، آبوهوای خشک یا سرد ترک بخورند. لیس زدن مکرر لب‌ها یا کم‌آبی نیز می‌تواند موجب خشکی و ترک خورن لب‌ها شود.
در اصطلاح پزشکی، ترک خوردن لب «شیلیت» نامیده می‌شود و می‌تواند براثر تماس با ماده آلرژی‌زا یا براثر بیماری‌های خاصی ایجاد شود.
انواع مختلف شیلیت
به‌نوشته‌ی وب‌سایت کلینیک کلیولند، شیلیت انواع مختلفی دارد:
- شیلیت اکتینیک: قرار گرفتن مکرر درمعرض نور خورشید
- شیلیت زاویه‌ای: عفونت قارچی گوشه‌های دهان
- شیلیت تماسی: واکنش آلرژیک
- شیلیت ناشی از دارو: واکنش به دارو (رتینوئیدها)
- شیلیت اگزماتوس: شعله‌ور شدن به دلیل اگزما
- شیلیت عفونی: عفونت ویروسی یا باکتریایی (هرپس سیمپلکس)
- شیلیت غده‌ای: افزایش ضخامت غده‌های بزاقی
شیوع ترک‌خوردگی لب چقدر است؟
هر فردی در هر سنی ممکن است دچار ترک‌خوردگی لب شود. کودکان و نوجوانان که اغلب لب‌های خود را می‌لیسند، بیشتر مستعد ترک‌خوردگی لب هستند. آن‌ها ممکن است دچار مشکلی به نام دِرماتیت ناشی از لیسیدن لب شوند که منجر به ترک‌خوردگی لب و همچنین بثوراتی در اطراف دهان می‌شود. افرادی که در مناطقی با آبوهوای خشک و داغ یا سرد زندگی می‌کنند، ممکن است به‌طور مکرر دچار ترک‌خوردگی لب شوند. ترک‌خوردگی فصلی لب‌ها در زمستان رخ می‌دهد و می‌تواند در افراد دارای پوست خشک شایع باشد.
لب‌های ترک‌خورده خشک و سفت هستند و می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند. ترک‌خوردگی‌های شدید لب خصوصا هنگام خوردن مرکبات و غذاهای تند و شور می‌تواند موجب سوزش و درد در هنگام غذاخوردن شود.
علائم ترک خوردن لب چیست؟
علائم ترک خوردن لب عبارتند از:
- خشکی یا پوسته پوسته شدن لب‌ها
- ترک خوردن
- خارش
- درد خفیف
- زخم روی لب‌ها و درون دهان
علت ترک خوردن لب‌ها چیست (چه عواملی موجب ترک خوردن لب‌ها می‌شوند؟)
دلایل ترک خوردن لب عبارتند از:
- آفتاب‌سوختگی
- هوای سرد
- هوای گرم یا خشک
- لیسیدن مکرر لب‌ها
- برخی بیماری‌ها (آلرژی، اختلال تیروئید، برخی اختلالات خود ایمنی) یا واکنش به داروها
- کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی (آهن، ویتامین B)
- کم‌آبی بدن
درمان خانگی ترک لب
لب‌های ترک خورده را می‌توان با روش‌های زیر در خانه درمان کرد:
- آبرسانی به بدن
- استفاده از پماد یا مرطوب‌کننده لب در طول روز
- خودداری از لیسیدن و کندن پوست لب‌ها
- دور نگه داشتن اجسام خارجی از دهان (مداد، جواهرات و اشیاء فلزی)
- استفاده از رطوبت‌ساز در منزل
چه نوع بالم لبی برای لب‌های ترک‌خورده بهتر است؟
برای درمان لب‌های ترک‌خورده، بالم لب با ویژگی‌های زیر انتخاب کنید:
- بدون بو
- هایپوآلرژنیک (با حداقل حساسیت‌زایی)
- پمادها (وازلین، گلیسیرین)
- روغن‌ها (روغن معدنی یا روغن دانه کرچک)
- مرطوب‌کننده (سرامید، دایمتیکون)
- محافظ دربرابر آفتاب (اکسید تیتانیوم، اکسید روی)
از بالم لب حاوی مواد زیر استفاده نکنید، زیرا می‌توانند لب‌های ترک‌خورده را تحریک کنند:
- مواد معطر و طعم‌دهنده‌ها
- منتول
- اکالیپتوس
- کافور
- موم
بالم لب ترک‌های لب‌ها را می‌پوشاند و پماد براساس مواد تشکیل‌دهنده و غلظت پماد لب‌ها را به مدت طولانی هیدراته نگه می‌دارند. بالم لب و پمادهای لب را می‌توان در طول روز وقتی متوجه خشکی لب‌های خود شدید استفاده کنید. استفاده از پماد لب در هنگام شب موجب آبرسانی به لب‌های شما در طول شب می‌شود. همیشه بعد از خوردن و آشامیدن بالم لب یا پماد را دوباره بمالید. در بیرون از منزل بالم لب یا پماد دارای فاکتور محافظت در برابر نور خورشید یا اس‌پی‌اف ۳۰ یا بالاتر را هر دو ساعت یک بار استفاده کنید.
خونریزی لب‌های ترک خورده
پوست لب‌ها مستعد ترک خوردن است و عدم درمان آن ممکن است خونریزی و درد و سوزش را در پی داشته باشد. می‌توانید خونریزی لب‌ها را با استفاده از پمادهای مخصوص لب درمان کنید. اگر خونریزی به‌طور مکرر اتفاق می‌افتد و درمان خانگی موثر نیست، به پزشک مراجعه کنید تا درمان پیشرفته‌تری را تجویز کند.